Pierwsza pomoc dla konia i jeźdźca - relacja ze szkolenia
W dniu 7 maja 2025 r. Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Karniowicach, we współpracy z Małopolskim Związkiem Hodowców Koni, zorganizował szkolenie pt. „Pierwsza pomoc dla konia i jeźdźca”. Wydarzenie odbyło się w ramach operacji KSOW+ „Chów i hodowla koni szansą na rozwój gospodarstwa” i zostało przeprowadzone w Centrum Badawczym i Edukacyjnym Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt w Rząsce. Szkolenie skierowane było do studentów szkół rolniczych, a jego celem było podniesienie kwalifikacji młodych osób planujących zawodową pracę z końmi, a także zwiększenie świadomości i bezpieczeństwa w codziennym kontakcie z tymi zwierzętami. Dzięki dofinansowaniu w ramach operacji KSOW+ udział w szkoleniu był całkowicie bezpłatny. Z tej możliwości skorzystało 20 uczestników, którzy zdobyli cenną wiedzę i praktyczne umiejętności z zakresu udzielania pierwszej pomocy zarówno koniom, jak i jeźdźcom.
Ze względu na specyfikę poruszanej problematyki, szkolenie zostało podzielone na dwa bloki tematyczne. Pierwszy z nich koncentrował się na zasadach udzielania pierwszej pomocy jeźdźcom oraz osobom pracującym z końmi. Zajęcia prowadzone były przez doświadczonych ratowników medycznych, specjalizujących się w szkoleniach z zakresu ratownictwa i bezpieczeństwa. Podczas części teoretycznej uczestnicy poszerzyli swoją wiedzę na temat postępowania w przypadku krwotoków, złamań, zwichnięć, obecności ciał obcych w drogach oddechowych, a także w sytuacjach takich jak wstrząśnienie mózgu czy urazy kręgosłupa. Omówiono również procedury postępowania w przypadku oparzeń, omdleń oraz napadów epilepsji. W dalszej części uczestnicy zostali podzieleni na dwie grupy. Pierwsza z nich, pod okiem instruktorów, zapoznała się z zasadami resuscytacji krążeniowo-oddechowej oraz obsługi automatycznego defibrylatora zewnętrznego (AED). Następnie rozpoczęły się ćwiczenia praktyczne, podczas których – dzięki zastosowaniu specjalistycznych fantomów wyposażonych w sygnalizację świetlną – uczestnicy mogli na bieżąco ocenić siłę i tempo uciśnięć oraz ich wpływ na efektywność udzielanej pomocy. Równocześnie druga grupa ćwiczyła różne scenariusze postępowania w przypadku upadku z konia, układanie poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej oraz unieruchamianie kończyn w sytuacji urazowej. Po zakończeniu zajęć grupy zamieniły się miejscami, by każda mogła przećwiczyć wszystkie elementy programu szkolenia.
Druga część szkolenia poświęcona była zasadom udzielania pierwszej pomocy koniom. Została przygotowana i przeprowadzona przez lek. wet. Jacka Kańkę – specjalistę chorób koni, lekarza Polskiego Związku Jeździeckiego (PZJ) oraz Międzynarodowej Federacji Jeździeckiej (FEI), a także członka założyciela Polskiego Towarzystwa Hipiatrycznego (PTH). Uczestnicy mieli okazję zapoznać się z najczęściej występującymi urazami i uszkodzeniami skóry u koni oraz sposobami postępowania w zależności od rodzaju i rozległości obrażeń. Omówiono także procedury udzielania pomocy w przypadku krwotoków oraz zasady bezpiecznego podejścia do konia leżącego, z uwzględnieniem ochrony zdrowia i życia osoby udzielającej pomocy. Wiedza przekazywana podczas wykładów była bogato ilustrowana praktycznymi przykładami z pracy terenowej, a także poparta wieloletnim doświadczeniem prowadzącego w pracy z hodowcami i końmi sportowymi. Kolejnym etapem zajęć była część praktyczna, podczas której uczestnicy – pod czujnym okiem lekarza weterynarii – ćwiczyli techniki zabezpieczania ran z uwzględnieniem ich rozległości i umiejscowienia, postępowanie w przypadku urazu oka oraz ocenę podstawowych parametrów życiowych zwierzęcia. Zajęcia cieszyły się dużym zainteresowaniem, a liczba pytań zadawanych przez uczestników świadczyła o ich zaangażowaniu i potrzebie zdobywania praktycznej wiedzy.
Uczestnicy szkolenia wysoko ocenili zarówno jego merytoryczny poziom, jak i praktyczny charakter zajęć. Możliwość zdobycia specjalistycznej wiedzy z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej dla jeźdźców oraz podstaw pomocy weterynaryjnej dla koni spotkała się z dużym zainteresowaniem i uznaniem. Szkolenie cieszyło się dużą popularnością, a zdobyte umiejętności z pewnością przyczynią się do zwiększenia bezpieczeństwa i świadomości zarówno w stosunku do osób pracujących z końmi, jak i samych zwierząt.
Angelika Magiera