MAŁOPOLSKI OŚRODEK DORADZTWA ROLNICZEGO
z siedzibą w Karniowicach

Odmiana stanowi w obecnych czasach jeden z najważniejszych czynników determinujących powodzenie uprawy. Na rynku znajduje się wiele firm oferujących coraz doskonalsze odmiany charakteryzujące się wrodzoną tolerancją na niesprzyjające warunki abiotyczne i szkodniki oraz odpornością na choroby. W poniższym artykule przedstawiam spełniające powyższe kryteria odmiany kapusty głowiastej białej, czerwonej i włoskiej z hodowli NongWoo Bio, Rijk Zwaan, Enza Zaden, Takii Seeds oraz Bejo Zaden prezentowane podczas zimowych szkoleń dla producentów warzyw.

Oferta odmian hodowli NongWoo Bio

Dystrybucję nasion warzyw, w tym kapust tej koreańskiej firmy prowadzi przedsiębiorstwo Rol-Spec. Marcin Wieczyński reprezentujący tę firmę spośród odmian bardzo wczesnych i wczesnych rekomendował odmiany mieszańcowe Baggins, Gaja i Star Ball. Pierwsza z nich wiąże atrakcyjną, kulistą główkę w sprzyjających warunkach zaledwie po 45-50 dniach od wysadzenia rozsady pod osłony. Główka osiąga średnio 1,5-2 kg. Ta odmiana z uwagi na wyjątkową wczesność jest popularna wśród producentów uprawiających kapusty na pierwszy zbiór. Można ją sadzić w zagęszczeniu 35-55 tys./ha. Późniejszą o kilka dni jest Star Ball F1 o okrągłych i zbliżonych pod względem masy główkach. Z kolei Gaja F1 tworzy większe główki dorastające do 2,5 kg po 60-65 dniach wegetacji. Mają one ładne, ciemnozielone unerwienie liści i podobnie jak poprzedniczki są osadzone na wysokiej „nodze”, co zapobiega podgniwaniu. Atutem odmiany jest zwiększona tolerancja na pękanie główek. Sprawdza się szczególnie w uprawie na przyspieszony zbiór z wykorzystaniem włókniny.
W segmencie odmian średniowczesnych polecana jest odmiana Frodo F1. Jej główki są wyjątkowo kształtne i osiągają średnio 2-3 kg. Wysoko osadzona główka wraz z dużą ilością niebieskawego wosku na roślinach stanowi o wysokiej zdrowotności tej odmiany. Jest to szczególnie widoczne w wilgotne lata, kiedy zwiększa się zagrożenie ze strony bakterioz. Dorasta po 90-110 dniach od wysadzenia na miejsce stałe, więc można ją uprawiać od wiosny do jesieni w zależności od potrzeb. Na uwagę zasługują również dwie nowości: 17C0102 F1 oraz 17C789 F1,  wiążące główki o masie 4-8 kg.  Pierwsza ma okres wegetacji ok. 100 dni i główki kuliste z charakterystycznym, lekkim „dziubkiem” i żywozieloną barwą liści. Dłuższy okres wegetacji (130 dni) ma odmiana pod numerem 17C789 F1 o główkach lekko spłaszczonych. Mają one ciemnozieloną barwę liści i są pokryte silnym nalotem woskowym. Zaletą tej odmiany jest bardzo dobra zdrowotność polowa oraz brak tendencji do pękania. Jest odmianą uniwersalną, ponieważ znajduje odbiorców na rynku warzyw świeżych jak i wśród przetwórców do kiszenia. Obie te odmiany można z powodzeniem przechowywać do 6 miesięcy. W portfolio hodowli NongWoo Bio znajduje się również m.in. średniowczesna (85-95 dni) kapusta czerwona Gillt F1.  Ma kuliste główki o masie 2,5-3,5 kg w kolorze głębokiej czerwieni. Liście są pokryte niebieskawym nalotem woskowym co zmniejsza presję wciornastków. Wysokie osadzenie główek zmniejsza podatność na podgniwanie. Można ją uprawiać zarówno z wczesnych jak i późniejszych nasadzeń. Polecana na świeży rynek i do przetwórstwa. Kapustę włoską reprezentuje bardzo wyrównana pod względem wielkości i jakości główek, nowa odmiana pod numerem NWC065 F1. Stosunkowo szybko (ok. 90 dni) wiąże 3-4 kilogramowe główki o atrakcyjnej, ciemnozielonej barwie. Jest ceniona za doskonałą strukturę wewnętrzną liści i bardzo dobrą kondycję roślin w okresie wegetacji.

Oferta odmian hodowli Rijk Zwaan

Jedną z nowości wśród kapust głowiastych białych, o których poinformował Tomasz Nożykowski z firmy Rijk Zwaan jest Bluesma RZ F1. Ma 80-95 dniowy okres wegetacji po posadzeniu na miejsce stałe  i wiąże kuliste główki o masie 1,5-3 kg. Mogą one dłużej pozostać w polu bez przerastania i utraty jakości. Pomimo stosunkowo krótkiego okresu wegetacji dobra struktura ułożenia liści w główce pozwala na krótkie przechowanie tej odmiany i wysadzenie rozsady nawet na przełomie czerwca i lipca na poplon. Największym atutem odmiany jest jednak wrodzona, wysoka odporność na Fusarium oxysporum i średnia na Xanthomonas. Niebiesko-zielony kolor liści odznacza odmianę Congama RZ F1. Wiąże ona 1,5-4 kg główki o balonowym kształcie po 90-120 dniach, przy czym po przekroczeniu docelowego okresu wegetacji ich kształt wypłaszcza się. Dobrze znosi trudne warunki środowiskowe, w tym suszę. Polecane zagęszczenie wynosi 30-50 tys./ha. Uprawiana zwłaszcza na zaopatrzenie świeżego rynku albo do przechowywania (z późnych nasadzeń). Do bardzo długiego przechowywania polecana jest Longma RZ F1 o 150-dniowym okresie wegetacji. Jej „balonowe” główki są wysoko osadzone i osiągają 2,5-5 kg masy, przy czym jest to mocno determinowane zagęszczeniem uprawy (25-40 tys./ha). Rośliny cechują się silnym wigorem. Z powodzeniem jest uprawiana na zaopatrzenie rynku przetwórczego po okresie przechowania. W segmencie kapust czerwonych w ofercie firmy znajduje się m.in. Rexoma RZ F1 o okresie wegetacji 110-140 dni. Jej kuliste główki są mocno zbite i dorastają do 3,5 kg. Rośliny mają duży wigor, grubą warstwę wosku i cechują się wysoką tolerancją na stresy środowiskowe. Kolejną odmianą kapusty czerwonej jest Futurima RZ F1 o 2-5 kg główkach gotowych do zbioru po ok. 140 dniach wegetacji na miejscu stałym. Praktyka pokazuje, że jest w stanie osiągnąć nawet do 7 kg masy, co odzwierciedla wysoki potencjał plonowania tej odmiany. Dobrze radzi sobie na słabszych stanowiskach i znajduje uniwersalne zastosowanie: do przechowywania, na świeży rynek i do przetwórstwa. Z kapust włoskich przedstawiciel rekomendował Madlene RZ F1 o kulistych główkach o masie 1,5-3 kg. To odmiana z przeznaczeniem na świeży rynek. Z uwagi na stosunkowo krótki okres wegetacji można ją uprawiać od wiosny do jesieni. Ma wysoką, naturalną odporność na Fusarium oxysporum.

Oferta odmian hodowli Enza Zaden i Takii Seeds

Spośród odmian średniowczesnych Bernard Zioło z firmy Enza Zaden rekomendował łatwą w uprawie odmianę Compass F1 o ok. 80 dniach wegetacji. Wiąże ona duże, lekko spłaszczone główki polecane do wykorzystania w kuchni, np. na gołąbki. Charakteryzuje się bardzo dobrą zdrowotnością na polu, ponieważ ma wrodzoną wysoką odporność na fuzariozę kapusty (Fusarium oxysporum) i średnią na czarną zgniliznę kapusty (Xanthomonas campestris). Znaną i uniwersalną odmianą kapusty jest Strukta F1. Nadaje się do uprawy w każdych warunkach i zależnie od zapotrzebowania jej główki można zbierać już po ok. 80 dniach od wysadzenia rozsady, a także przetrzymać na polu nawet ponad 150 dni bez utraty jakości. Jest dobrze przystosowana do zbioru kombajnowego. Dzięki małej liczbie liści zewnętrznych szybko się ją obiera. Z uwagi na wysoką zawartość witaminy C i cukrów odmiana Strukta F1 jest bardzo dobrym surowcem do kiszenia. Dla producentów dostarczających kapustę do sieci handlowych jedną z propozycji jest Predeco F1. Główki tej odmiany mają atrakcyjny, jasnozielony wygląd i dobrze się prezentują w kartonach i skrzynkach. Główki dorastają maksymalnie do 2,5 kg, toteż dla tej odmiany polecane jest większe zagęszczenie tj. 60 tys./ha. Na zaopatrzenie świeżego rynku i do długiego przechowywania specjalista polecał odmianę Storka F1. Można ją sadzić od kwietnia do początku lipca w różnym zagęszczeniu. Bardzo dobrze adaptuje się do zmiennych warunków środowiska. Jej główki osiągają średnio 2-3,5 kg i są bardzo smaczne. Przetrzymana na polu do dwóch miesięcy nie przerasta na wielkość, co determinuje bardzo długie okno zbiorcze. Jest odporna na patogeny z rodzaju Fusarium i Xanthomonas. Bardzo silny wigor odznacza odmianę Coronation F1 o główkach osiągających 3-4 kg. Dzięki dobrze rozwiniętemu systemowi korzeniowemu może być uprawiana również na słabszych stanowiskach. Jest ceniona przez producentów ze względu na stabilność produkcji i powtarzalność plonowania. W segmencie kapust płaskich Enza Zaden posiada w swojej ofercie m.in. odmianę Green Lunar F1, o bardzo dobrej odporności na pękanie. Jej główki dorastają do 2,5 kg po ok. 80 dniach wegetacji. Można ją zbierać latem na świeży rynek jak i do długiego przechowywania ze zbiorów w październiku i listopadzie. Uzupełnieniem asortymentu są kapusty włoskie Sonho F1 i Deuce F1. Pierwsza z nich jest dobrym rozwiązaniem do uprawy wczesnej na zbiory letnie. Tworzy zwięzłe główki o masie 1,5 kg już po 83 dniach wegetacji. Wyrównanie i atrakcyjny, ciemnozielony kolor liści stanowi o przeznaczeniu tej odmiany na zaopatrzenie supermarketów. Z kolei Deuce F1 to nowość odmianowa o nieco cięższych główkach (2 kg) i dłuższym okresie wegetacji (85-100 dni). Ma długie okno zbiorcze i jest bardziej rekomendowana do zbiorów późnym latem i jesienią.

Oferta odmian hodowli Bejo Zaden

Spośród bardzo wczesnych odmian kapust dużą tolerancją na niekorzystne warunki charakteryzuje się m.in. Ranini F1. Znosi zmienne wartości temperatur w okresie wczesnej wiosny. Główki tej odmiany mają jasnozieloną barwę i dorastają średnio do 1,5 kg. Na późniejsze nasadzenia do uprawy pod płaskimi osłonami rekomendowana jest odmiana Thalys F1. Ma dłuższy okres wegetacji  (63 dni) i odznacza się silnym wigorem, wyrównaniem oraz dobrą strukturą liści. Dużą odporność na choroby (bielik krzyżowych i fuzarioza kapusty) charakteryzuje odmianę Conqueror F1. Można ją uprawiać zarówno pod włókniną jak i w otwartym gruncie na zbiór czerwcowo-lipcowy. Jej główki osiągają średnio 2-4 kg. Gruba warstwa wosku pokrywa liście odmiany Axel F1. Dzięki temu jest ona mniej zasiedlana przez wciornastki. Jest popularna wśród producentów przede wszystkim dlatego, że ma bardzo dobre wyrównanie główek i co za tym idzie jest pewna w uprawie i zapewnia stabilność plonu. Główki tej odmiany dorastają do 2-4 kg, mają dobrą strukturę liści i w sprzyjających warunkach przechowują się nawet do końca maja. Typowo przechowalniczą odmianą jest również Expect F1, oraz jak poinformował Paweł Glanowski, także nowo wyhodowana odmiana w tym typie – Expectation F1. Zachowuje ona równie dobrą zdrowotność polową, ale wyróżnia się od poprzedniczki lepszym wigorem i wyrównaniem roślin na plantacji. Przedstawiciel firmy Bejo Zaden podczas swojego wystąpienia zwrócił też uwagę, na coraz popularniejsze kapusty płaskie. W ofercie tej firmy, która jako pierwsza wprowadziła koncept Coolwrap, znajduje się kilka odmian spełniających kryteria kapust o delikatnym smaku i predysponowanych do wykorzystania w kuchni m.in. na gołąbki. Jedną z nich jest średniowczesna odmiana Nokta F1 o płaskich główkach osiągających 1,5-3 kg po ok. 86 dniach od wysadzenia w pole. Jej zaletą jest możliwość wydłużenia zbiorów, gdyż po dorośnięciu do odpowiedniej wielkości może pozostać w polu bez utraty jakości. Nieco wcześniejszą o lżejszych główkach jest kapusta Palamout F1 odznaczająca się bardzo dobrym smakiem. Z późniejszych, lipcowych nasadzeń podobnie jak Noktę F1 z powodzeniem można przechowywać do końca grudnia. Z kapust płaskich na uwagę zasługuje również Respecta F1 dedykowana pod potrzeby supermarketów. Główki są bardzo wyrównane o mniejszej średnicy jak np. odmiana Palamount F1 co czyni ją idealną do pakowania w kartony. Na polu nie pęka jak inne odmiany w tym typie. Najkrótszym okresem wegetacji (80 dni) wśród kapust czerwonych hodowli Bejo Zaden wyróżnia się odmiana Omero F1. Nadaje się już na zbiory letnie z wczesnych nasadzeń pod osłonami. Wiąże kuliste i wyrównane główki o średniej masie 1,5-2 kg. Z kolei do bardzo długiego przechowywania (IV-V) rekomendowane są odmiany o długim okresie wegetacji (ok. 130 dni) – Travero F1 i Klimaro F1. Mają one bardziej zbite główki i ważą do 3 kg. Klimaro F1 charakteryzuje się silnym systemem korzeniowym, co czyni ją dobrą odmianą na gorsze stanowiska i suche lata. Ponadto wyróżnia ją podwyższona zdrowotność na choroby grzybowe na polu i podczas przechowywania.

Tekst: Piotr Bucki

Fot. Piotr Bucki