Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze stron internetowych lub serwisów oraz innych parametrów zapisywanych w plikach cookies w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych przez Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach oraz zaufanych partnerów.

Administratorzy danych:

Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
z siedzibą w Karniowicach
ul. Osiedlowa 9, 32-082 Karniowice

Zaufani partnerzy:

Cele przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie i cele analityczne
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną
  3. dopasowanie treści stron internetowych do preferencji i zainteresowań
  4. wykrywanie botów i nadużyć w usługach
  5. pomiary statystyczne i udoskonalenie usług (cele analityczne)

Podstawy prawne przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie oraz cele analityczne – zgoda
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną - niezbędność danych do świadczenia usługi
  3. pozostałe cele - uzasadniony interes administratora danych

Odbiorcy danych:
Administrator Danych Osobowych MODR, zaufani partnerzy

Prawa osoby, której dane dotyczą:
Prawo żądania sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych; prawo wycofania zgody na przetwarzanie danych osobowych. Inne prawa osoby, której dane dotyczą

Zmiana polityki prywatności

Uwaga:

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.

Close GDPR info
Menu główne

Aminokwasowe biostymulatory wzrostu w rolnictwie ekologicznym

W ostatnich kilkunastu latach nastąpiły znaczne zmiany w sposobie stosowania nawozów. Pojawiło się na rynku nawozowym wyjątkowo dużo nowych substancji, zalecanych do zastosowania jako nawozy. Większość z nich jest zalecana od stosowania dolistnego. Często rolnicy mają nawet trudności w podjęciu decyzji o wyborze  odpowiednich nawozów, które spełnią ich oczekiwania, a firmy nawozowe prześcigają się pomysłach, mających na celu zachęcić do wyboru ich produktów. Wśród tak dużej liczby preparatów pojawiły się nawozy zawierające odpowiednio skomponowane mikroelementy najczęściej stosowane w formie roztworów wodnych. Są one bardzo często przygotowywane pod konkretne rośliny uprawne do jakich są przeznaczone. Inną grupą są preparaty oparte o pożyteczne mikroorganizmy, zawierające bardzo często żywe kultury bakterii, promieniowców i drożdży z dodatkiem wyciągów ziołowych. Są one szczególnie przydatne na plantacjach owocowych i warzywnych szczególnie w rolnictwie ekologicznym, gdzie zostały dobrze przyjęte i znalazły już swoje stałe miejsce. Natomiast najmłodszymi wśród nawozów dolistnych i podbijającymi zdecydowanie rynek są nawozy aminokwasowe. Niektóre z nich określa się także jako biostymulatory wzrostu, choć trwa jeszcze dyskusja nad określeniem kryteriów kwalifikowania określonych preparatów do grupy biostymulatorów.   

Biostymulatory zawierające naturalne aminokwasy nie są jeszcze stosunkowo dobrze  poznane przez rolników, chociaż niektórzy z nich już się przekonali w ostatnich latach o ich wyjątkowej skuteczności. Wynika ona z tego, że wykorzystywany jest, oprócz odżywiania, mechanizm polegający na biostymulacji roślin. Działanie polega na stymulowaniu poszczególnych procesów fizjologicznych wewnątrz poszczególnych komórek w roślinie. Dzięki aminokwasom rośliny pełniej wykorzystują swój naturalny potencjał produkcyjny, który często jest tłumiony przez występujące warunki wzrostu i rozwoju, szczególnie, gdy roślina jest poddana różnym warunkom stresowym (np. susza, gradobicie, przymrozki).

Kiedy aminokwasy mogą skutecznie  stymulować rośliny do rozwoju?

Niezwykle istotne jest to, aby biostymulatory powstałe na bazie aminokwasów były biologicznie czynne.  Jest to możliwe do osiągnięcia wówczas, gdy proces rozpadu białek, z których uzyskujemy aminokwasy jest prowadzony przy pomocy enzymów.  Mówimy wówczas o procesie hydrolizy  enzymatycznej. W procesie tym białka ulegają rozpadowi na aminokwasy, tzw. ,,lewoskrętne”, czyli L-alfa-aminokwasy. Naturalne aminokwasy lewoskrętne, to fundamentalne struktury białka ludzi, zwierząt i roślin. Tylko aminokwasy lewoskrętne są biologicznie czynne. Aminokwasy lewoskrętne powinny być wolne, to znaczy, że łańcuchy poszczególnych aminokwasów nie są połączone z innymi aminokwasami lub nie zawierają pozostałości  białek.  Jest to bardzo ważny parametr, który powinien być podany w składzie produktu w procentach z oznaczeniem masowym, tzn. (m/m), np.: wolne aminokwasy 9,3 proc. (m/m). Zawartość aminokwasów prawoskrętnych świadczy o tym, że nawóz wytworzono z użyciem aminokwasów powstałych syntetycznie.

Organizmy roślinne, a więc uprawy polowe, warzywa i drzewa owocowe,  w optymalnych warunkach glebowych i pogodowych mogą produkować we własnym zakresie odpowiednią ilość aminokwasów. Jednak w warunkach niekorzystnych, jak susza, przymrozki, nadmierne uwilgotnienie czy nasłonecznienie, zdolność produkcji kompletu aminokwasów i to na poziomie gwarantującym prawidłowy przebieg  wszystkich procesów fizjologicznych jest znacznie ograniczona.  Jeśli zostaną zaaplikowane gotowe formuły aminokwasów w postaci oprysku dolistnego lub doglebowego odpowiednim preparatem aminokwasowym, można bardzo szybko poprawić sytuację kryzysową. Poprzez dostarczenie roślinie aminokwasów z zewnątrz, nie traci ona energii na produkcję aminokwasów. Dzięki temu, energia ta może zostać przeznaczona na szybszy i lepszy rozwój roślin. Uzyskane efekty zastosowania tych preparatów są  bardzo korzystne. W ostatnich latach jest coraz więcej wyników badań naukowych, również w naszym kraju, potwierdzających, że stosowanie w praktyce produkcyjnej  biostymulatorów roślin, zawierających lewoskrętne, wolne aminokwasy jest uzasadnione. Uzyskiwane plony są znacznie wyższe, a ich jakość jest znacznie lepsza. Co więcej, możemy dzięki aminokwasom wyeliminować szereg zabiegów ochronnych.

Stosowanie  biostymulatorów wzrostu roślin zawierających wolne aminokwasy, może znacznie poprawić wyniki uzyskiwane w rolnictwie ekologicznym. Na plantacjach ekologicznych możemy prowadzić zabiegi ochrony roślin w bardzo ograniczonym zakresie i mamy znacznie mniejsze możliwości  stosowania nawozów. W takim wypadku aminokwasy mogą okazać się bardzo pomocne.

Wyniki badań z ostatnich lat, jakie były prowadzone w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach przez prof. A Wojtyłę (2016, 2017, 2018), wykazały, że skuteczność ochrony roślin przed niektórymi patogenami grzybowymi (np. mączniak prawdziwy, rdze, zgnilizna twardzikowa),  poprzez zastosowanie preparatów zawierających wolne aminokwasy jest taka sama jak przy zastosowaniu chemicznych środków ochrony roślin.  Ponadto aminokwasowe stymulatory wzrostu zastosowane w oprysku łącznie z pożytecznymi mikroorganizmami, wykazywały w wielu wypadkach skuteczność w ochronie przed chorobami roślin uprawnych na poziomie zdecydowanie przewyższającymi ochronę chemiczną.  Wielu rolników praktyków  w uprawie truskawki zrezygnowało z ochrony chemicznej plantacji przed szarą pleśnią i mączniakiem prawdziwym i zastąpiło preparaty chemiczne opryskiem mieszaniny aminokwasowych biostymulatorów wzrostu i preparatów mikrobiologicznych.  Ich klienci – odbiorcy truskawek deserowych, byli zadowoleni,  gdyż poprawiły się walory smakowe tak prowadzonych owoców. Nie było  gorzkiego posmaku, jaki zdarzał się wcześniej przy stosowaniu ochrony chemicznej, pomimo przestrzegania okresu karencji.

Zastosowanie biostymulatorów wzrostu zawierających aminokwasy może mieć, obok najpowszechniej stosowanych oprysków nalistnych, także wiele praktycznych zastosowań, nawet takich jak zaprawianie nasion przed siewem, moczenie rozsady przed sadzeniem, podlewanie krzewów po posadzeniu, ukorzenianie sadzonek. Nawozy i biostymulatory zawierające wolne aminokwasy można także szeroko wykorzystywać do fertygacji (czyli nawadniania z równoczesnym nawożeniem) plantacji ekologicznych, np. malin, jagody kamczackiej truskawki czy borówki wysokiej.

Aminokwasy mogą mieć szerokie zastosowanie  we wszystkich rodzajach upraw,  szczególnie mogą być pomocne do osiągniecia odpowiednich plonów  w rolnictwie ekologicznym. Ważne, aby przy stosowaniu preparatów zawierających wolne aminokwasy w uprawach ekologicznych zawsze sprawdzić, czy dany produkt jest dopuszczony do stosowania w rolnictwie ekologicznym. Powinien na etykiecie zawierać odpowiednią informację z oznaczonym numerem certyfikatu wydanym przez IUNG w Puławach. Na stronach internetowych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi można znaleźć listę na której są wpisane biostymulatory i nawozy dopuszczone w rolnictwie ekologicznym. Są to:

— Wykaz nawozów, które można wprowadzać do obrotu na podstawie pozwoleń ministra właściwego do spraw rolnictwa, o których jest mowa w art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. z 2015 r., poz. 625)

— Wykaz środków wspomagających uprawę roślin, które można wprowadzać do obrotu na podstawie pozwoleń ministra właściwego do spraw rolnictwa, o których jest mowa w art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. z 2015 r., poz. 625).

Zalety stosowania nawozów  i biostymulatorów zawierającej wolne aminokwasy:
— Następuje optymalizacja pobierania przez rośliny dostępnych w glebie składników pokarmowych.

— Poprawiają i usprawniają metabolizm wewnątrzkomórkowy oraz fotosyntezę roślin.

— Zwiększa się odporność i tolerancja roślin na stresy pogodowe (susza, przymrozki, nadmiar wilgoci).
— Lepsze jest wykorzystanie i poprawa skuteczności nawożenia podstawowego NPK.
— Następuje redukcja szkodliwych związków azotynowych, ewentualnie przenikających do wód gruntowych.

— Zwiększa się odporności roślin na inwazję chorób i szkodników.

— Uzyskany plon jest wyrównany, owoce są dorodniejsze, lepiej wyglądające oraz lepiej się przechowują.

Czego się wystrzegać  przy stosowaniu  nawozów i biostymulatorów zawierających wolne aminokwasy?

— Nie należy stosować preparatów aminokwasowych w warunkach niekorzystnych: np. dużego nasłonecznienia i wysokich temperatur (powyżej 250C), jak również niskich temperatur (poniżej 5o C).

— Nie zalecane jest wykonywanie zabiegów podczas deszczu.

— Nie można przekraczać optymalnych dawek preparatu dla określonych grup i gatunków upraw.
— Przygotowując roztwór do oprysku, nie przekraczać zalecanych stężeń roztworu oraz zalecanych ilości wody.

Najlepiej stosować preparaty produkcji krajowej, gdyż wówczas jest pewność, że badania związane z dopuszczeniem do obrotu były wykonane wg. obowiązującej procedury.

Jacek Kostuch, dn. 1.07.2019 r.