Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze stron internetowych lub serwisów oraz innych parametrów zapisywanych w plikach cookies w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych przez Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach oraz zaufanych partnerów.

Administratorzy danych:

Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
z siedzibą w Karniowicach
ul. Osiedlowa 9, 32-082 Karniowice

Zaufani partnerzy:

Cele przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie i cele analityczne
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną
  3. dopasowanie treści stron internetowych do preferencji i zainteresowań
  4. wykrywanie botów i nadużyć w usługach
  5. pomiary statystyczne i udoskonalenie usług (cele analityczne)

Podstawy prawne przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie oraz cele analityczne – zgoda
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną - niezbędność danych do świadczenia usługi
  3. pozostałe cele - uzasadniony interes administratora danych

Odbiorcy danych:
Administrator Danych Osobowych MODR, zaufani partnerzy

Prawa osoby, której dane dotyczą:
Prawo żądania sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych; prawo wycofania zgody na przetwarzanie danych osobowych. Inne prawa osoby, której dane dotyczą

Zmiana polityki prywatności

Uwaga:

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.

Close GDPR info
Menu główne

Budowa materii organicznej w oparciu o innowacyjne metody agrotechniczne – zalecenia dla praktyki rolniczej

15. czerwca 2016 r. na polach i we wnętrzach, pięknie odrestaurowanego, siedemnastowiecznego pałacu Konary koło Strzelina w woj. dolnośląskim, odbyła się konferencja poświęcona dwóm najważniejszym elementom systemu nawożenia roślin uprawnych: kontroli gospodarki materii organicznej i regulacji odczynu gleby.

Wybór miejscowości Konary nie był przypadkowy, to tutaj właśnie od 25 lat panowie Jarosław i Marian Kuźmińscy prowadzą jedno ze swoich gospodarstw rolnych na najwyższym poziomie produkcyjnym, z poszanowaniem środowiska naturalnego.

W połowie XIX wieku z podobnym sukcesem prowadził swoje gospodarstwo generał Dezydery Chłapowski w oddalonej o 200 km od Konar Turwi, uzyskując jak na ówczesne czasy znakomite wyniki produkcyjne, z dbałością o krajobraz rolniczy.

Celem operacji pod nazwą „Budowa materii organicznej w glebie w oparciu o innowacyjne metody agrotechniczne - zalecenia dla praktyki rolniczej”, zrealizowanej w ramach Planu Operacyjnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2016-2017, była popularyzacja innowacyjnych rozwiązań w zakresie stosowania nawozów wapniowych.

Wapnowanie gleb jest kluczowym elementem prawidłowej agrotechniki.  W wyniku realizacji zadania zaproponowany został kompletny schemat organizacyjny, obejmujący dystrybucję i racjonalne stosowanie nawozów wapniowych. Uczestnictwo osób należących do różnych grup zawodowych (rolnicy, doradcy, naukowcy, przedsiębiorcy), działających w obszarze rolnictwa, sprzyjać powinno w przyszłości aktywizacji uczestników oraz tworzeniu sieci kontaktów pomiędzy osobami wspierającymi wdrażanie innowacji w rolnictwie.

W mojej 35-letniej praktyce na stanowisku doradcy rolniczego, gospodarstwo w Konarach to jeden z nielicznych przykładów, kiedy wyniki badań podstawowych – mikrobiologii zostały wdrożone z tak dużym powodzeniem do praktyki rolniczej. Od samego początku bowiem bracia Kuźmińscy borykali się z problemem nieefektywnego stosowania nawozów mineralnych, spowodowanym, jak się okazało, zróżnicowaną wartością pH gleby – od odczynu  kwaśnego do zasadowego. Problem nie polegał na braku stosowania nawozów wapniowych, ale na zastosowaniu nieodpowiedniej formy i techniki ich wysiewu. Po przeprowadzeniu na wielu polach wapnowania regeneracyjnego, od trzech lat stosuje się na całej powierzchni użytków rolnych systematycznie i corocznie wapnowanie zachowawcze. Drugi problem, który pojawił się w agrotechnice to spadek poziomu materii organicznej – gospodarstwo jest bezinwentarzowe. Należało w maksymalnym stopniu zagospodarować resztki pożniwne i stworzyć jak najkorzystniejsze warunki dla ich rozkładu, aby mogła się wytworzyć próchnica – utrwalona substancja organiczna glebowa. Wiedza naukowa i doświadczenie pana prof. Stanisława Jerzego Pietra z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu zostały wykorzystane w gospodarstwach poprzez stosowanie wapna  nawozowego  w formie wyłącznie węglanowej pylistej, wysiewanego regularnie i precyzyjnie na  pozostawione resztki pożniwne. Zabieg wapnowania gleb przestał być inwestycją  raz na 4-5 lat, a stał się rutynowym zabiegiem nawozowym  w dawkach 250-750 Kg CaO • ha-1 tj. 500-1500 kg CaCO3 • ha-1 (forma węglanowa).

Wapno jest przede wszystkim nawozem „glebowym”, gdyż działanie jego polega głównie na poprawianiu warunków dla działalności pożytecznych mikroorganizmów glebowych. Niekiedy stosowane jest także dla poprawienia warunków fizycznych gleb; dotyczy to głównie gleb ciężkich i zwięzłych, a wyraźniejsze efekty może wywierać wapno palone (Goralski J.1968).

Działanie wapna nawozowego, jeśli chodzi o wpływ jego na kształtowanie się plonów, jest siłą rzeczy powolne, gdyż muszą nastąpić uprzednio wyraźniejsze zmiany korzystne w środowisku glebowym, a dopiero potem można oczekiwać odpowiedniego zwiększenia plonów. Niestety, rolnicy-praktycy często nie biorą tego pod uwagę i – skoro nie widzą od razu efektów – zbyt pochopnie dochodzą do wniosku, że wapnowanie jest w ich gospodarstwach niepotrzebne. W mojej praktyce zawodowej nierzadko rolnicy taką właśnie opinię przedstawiają, co jest związane z gospodarowaniem na glebach ciężkich, które wymagają innej strategii wapnowania w odróżnieniu do gleb lekkich. Gleby lekkie różnią się od gleb ciężkich wielkością (pojemnością) kompleksu sorpcyjnego – proces odkwaszania przebiega z inną szybkością.

Na jednym z pól w gospodarstwie Konary został przeprowadzony pokaz wapnowania gleby przy użyciu rozsiewacza konstrukcji panów M.J. Kuźmińskich. Bardzo mała wielkość cząstek użytego wapna nawozowego (0-0,09mm) wymaga użycia maszyny o odpowiedniej konstrukcji. Wapno nawozowe o bardzo dużym rozdrobnieniu i równomiernie wysiane gwarantuje, że szybko wejdzie w reakcję chemiczną z substancjami chemicznymi gleby. Praca agregatu uprawowego powinna się odbywać w poprzek zasiewów zebranej rośliny uprawnej.

Pan Jarosław Kuźmiński w trakcie swojego wykładu, podzielił się swoimi doświadczeniami z wdrażania innowacyjnej metody wapnowania resztek pożniwnych, wypracowaną przez lata techniką wysiewu.

Siedemdziesiąt osób, które przyjechały do Konar 15 czerwca 2016 roku, mogło się przekonać o wielorakich korzyściach płynących z zastosowanej w gospodarstwach panów J.M. Kuźmińskich nowej technologii wapnowania gleb.

Zorganizowanie konferencji nie byłoby możliwe bez uzyskania współfinansowania ze środków Unii Europejskiej w ramach pomocy technicznej PROW 2014-2020 i zaangażowania wielu osób w to przedsięwzięcie. Chciałbym w tym miejscu bardzo podziękować:

  • Panu prof. dr. hab. Stanisławowi Jerzemu Pietrowi z Uniwersytetu Przyrodniczego we  Wrocławiu,
  • Pani prof. dr hab. Ewie Matyjaszczyk z Instytutu Ochrony środowiska PIB w Poznaniu,
  • Pani Monice Tańskiej z Kopalni Wapienia „Czatkowice” sp. z o.o.,
  • Panu redaktorowi Tomaszowi Czubińskiemu z czasopisma „Top Agrar”,
  • Pani Magdalenie Kuźmińskiej-Chodynieckiej z pałacu w Konarach,
  • Panom Janowi Boczkowskiemu i Wojciechowi Ślósarzowi z Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Karniowicach,
  • Panu Eugeniuszowi Niemcowi, kierowcy, który dowiózł uczestników konferencji do Konar.

Szczególne słowa podziękowania należą się panom Jarosławowi i Marianowi Kuźmińskim za udostępnienie swojego gospodarstwa na potrzeby tej konferencji i podzielenie się swoimi doświadczeniami z dwudziestopięcioletniego w nim gospodarowania.

Cały projekt zrealizowany został w ramach Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR) funkcjonującej w naszym kraju od 2015 roku jako element struktury Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich. Zasadniczym celem SIR jest wsparcie wdrażania innowacji w szczególności poprzez rozpowszechnianie nowego, sieciowego sposobu myślenia o rozwoju rolnictwa.   W ramach Sieci SIR angażowani są między innymi rolnicy, podmioty doradcze, jednostki naukowe, przedsiębiorcy sektora rolno-spożywczego. Realizacja projektów, takich jak „Budowa materii organicznej w glebie w oparciu o innowacyjne metody agrotechniczne - zalecenia dla praktyki rolniczej”, służyć ma skuteczniejszemu tworzeniu sieci powiązań pomiędzy różnymi środowiskami oraz ułatwić wymianę wiedzy fachowej.

Andrzej Gmiąt