Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze stron internetowych lub serwisów oraz innych parametrów zapisywanych w plikach cookies w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych przez Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach oraz zaufanych partnerów.

Administratorzy danych:

Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
z siedzibą w Karniowicach
ul. Osiedlowa 9, 32-082 Karniowice

Zaufani partnerzy:

Cele przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie i cele analityczne
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną
  3. dopasowanie treści stron internetowych do preferencji i zainteresowań
  4. wykrywanie botów i nadużyć w usługach
  5. pomiary statystyczne i udoskonalenie usług (cele analityczne)

Podstawy prawne przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie oraz cele analityczne – zgoda
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną - niezbędność danych do świadczenia usługi
  3. pozostałe cele - uzasadniony interes administratora danych

Odbiorcy danych:
Administrator Danych Osobowych MODR, zaufani partnerzy

Prawa osoby, której dane dotyczą:
Prawo żądania sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych; prawo wycofania zgody na przetwarzanie danych osobowych. Inne prawa osoby, której dane dotyczą

Zmiana polityki prywatności

Uwaga:

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.

Close GDPR info
Menu główne

Wdrażanie i obsługa przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ)

Według raportu Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska w Krakowie, na rok 2015 nie osiągnęliśmy dobrego stanu wód powierzchniowych. Jak wiadomo rowy melioracyjne, strumienie, potoki i rzeki stanowią zlewnie, a ich obecny stan czystości wskazuje na naszą postawę względem środowiska w którym żyjemy. Jednym ze źródeł wiedzy na poziomie regionalnym opisującym bieżącą sytuację w zakresie jakości rzek, jest ocena stanu tzw. jednolitych części wód powierzchniowych w Małopolsce (JCWP). Jest opracowaniem bardzo złożonym, w którym rzeki bada się według wielu szczegółowych kryteriów. W podsumowaniu na 2015 rok ocena małopolskich wód na 87 badanych rzek wykazała, że tylko 25 rzek (czyli około 30%) osiągnęło dobry stan.

Niewątpliwie mamy obecnie szybki rozwój sieci kanalizacji i budowy średnich oraz dużych zbiorczych oczyszczalni ścieków w tzw. aglomeracjach. Z definicji, są to miasta i gminy połączone w obszary o gęstej zabudowie powyżej 2000 mieszkańców, które w 2015 roku powinny być już objęte w pełni systemem biologicznego oczyszczania ścieków. Zostało to zapisane w dyrektywie UE 91/271 oraz przeniesione do Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK) już w 1999 roku. W ciągu lat 2010 – 2016 nastąpił przyrost długości sieci kanalizacji w miastach małopolski o 150% oraz o 280 % na terenach wiejskich. Łącznie w całej Polsce było to 154 000 km tych instalacji. Mimo tak dużej dynamiki rozwoju, z kanalizacji w miastach na 2016 rok korzystało w Polsce tylko 70% mieszkańców, a na terenach wiejskich tylko 40%. Zapewne wskaźnik ten byłby dużo wyższy, gdyby nie opieszałość właścicieli budynków mieszkalnych nie wywiązujących się z obowiązku przyłączenia się do sieci kanalizacji. Zapewne chodzi przede wszystkim o pieniądze, gdyż koszty przyłączenia się do kanalizacji z zasady ponoszą właściciele budynków. Obecnie samorządy mogą stosować sankcje za nieskuteczność przyłączania, mimo wydanej decyzji administracyjnej.

Na terenach dotąd nie skanalizowanych mieszkańcy miast i wsi objęci są indywidualnymi systemami sanitarnymi. Przede wszystkim są to nie cieszące się sławą i uciążliwe dla otoczenia zbiorniki bezodpływowe (szamba) których jest obecnie około 2 000 000 sztuk oraz przydomowe oczyszczalnie ścieków (POŚ) w liczbie około 250 000. Bardzo niepokojąco wygląda statystyka wywozu nieczystości z tych szamb. Otóż w roku 2016 ilość ścieków z oficjalnie opróżnionych szamb stanowiła tylko 2,1% całości ścieków bytowych odprowadzonych do kanalizacji – ilościowo 23,1 hm(hektometrów). Są to zapewne liczby wiarygodne zbierane w sprawozdaniach ze wszystkich urzędów gmin w Polsce, na podstawie rachunków z wywozu nieczystości z poszczególnych domów. Można sądzić z dużym prawdopodobieństwem, że spora część ścieków z nieszczelnych szamb zanieczyszcza wody podziemne lub źródła wody pitnej w ujęciach powierzchniowych. Użytkowane są również nielegalne oczyszczalnie, czyli tzw. „szamba biologiczne” z odprowadzeniem ścieków do ziemi czy rowu, bez jakiejkolwiek dokumentacji projektowej, wykonawczej, bez zgłoszenia czy pozwolenia. Ich status powinien być jasno określony w wyniku kontroli, a po wykonaniu i uzupełnieniu brakujących formalności ewentualnie zalegalizowane.

 W chwili oddawania nowej POŚ do eksploatacji, wykonawca inwestycji przekazuje użytkownikowi dokumentację obiektu oraz instrukcję obsługi. Z kolei w wydanych pozwoleniach mogą być wyznaczone np. terminy okresowych analiz ścieków oczyszczonych i przedstawiania ich do oceny skuteczności działania POŚ. Urzędy Miast i Gmin prowadzą rejestry POŚ i nadzorują opróżnianie osadów z osadników wstępnych (ilości i częstotliwość wywozu osadów), tak samo jak w wypadku szamb. Wyniki tych działań mówią o przydatności danej oczyszczalni i jej urządzeń do dalszej eksploatacji. Dzięki temu może być dokonywana ocena danego obiektu, aby nie zagrażał bezpieczeństwu ludzi i środowiska.

Dla przypomnienia obecnym i przyszłym użytkownikom POŚ należy wymienić podstawowe zasady właściwego użytkowania tych instalacji:

  • POŚ służy wyłącznie do utylizacji ścieków bytowo gospodarczych (domowych), czyli pochodzących z kuchni, łazienki, ustępu, z prania i higieny domu mieszkalnego,w dokumentacji POŚ jest określona przepustowość ścieków np. 500 litr/dobę i jej zmiany w górę lub w dół od tej liczby mogą negatywnie wpływać na jakość oczyszczania i na trwałość urządzeń, może spowodować, np. zablokowanie filtra, zamulenie drenażu rozsączającego,
  • zabrania się wprowadzanie do oczyszczalni m.in. wód deszczowych, ścieków zwierzęcych, ścieków poubojowych, wszelkich olejów i jakichkolwiek odpadów np. podpasek, do muszli klozetowej wyrzucamy wyłącznie papier toaletowy!
  • nie stosować następujących środków higieny, szkodliwych dla efektywnego rozkładu ścieków takich jak: kostki do WC, żrące przetykacze chlorowe do rur, wybielacze, nie zwiększać nadmiernie cykli prania w ciągu 1 dnia, zmywarki, natomiast bardzo polecane zamiast mydła w kostkach i proszków – płyny do ciała i do prania,
  • należy obserwować wskazania wodomierza tak, aby dobowe zużycie wody nie odbiegało znacznie od ilości obliczonej w projekcie (czyli tzw. przepustowość oczyszczalni),
  • zaleca się stosowanie biopreparatów wspomagających rozkład ścieków (do muszli, do zlewów, do syfonów, do studzienek), przedłużają one bezawaryjność oczyszczalni, usuwają osady z rur kanalizacyjnych, szczególnie polecane w dniu nadmiernego zużycia wody czy „chemii” gospodarczej, po wielodniowej przerwie w użytkowaniu oczyszczalni oraz po corocznym opróżnieniu osadnika,
  • wszystkie wywietrzniki, włazy i studzienki muszą wystawać lekko powyżej terenu, podobnie same zbiorniki (w tym osadnik gnilny), złoża biologiczne, filtr piaskowy, drenaż rozsącząjący, aby nie zbierały wód opadowych ani powierzchniowych, ani podziemnych, z kolei wszystkie wloty powietrza i wyloty gazów, powinny być drożne, zabezpieczone siatką przed gryzoniami i ptactwem, dotyczy to również pionu wentylacji wysokiej oczyszczalni, wyprowadzonego przeważnie ponad dach budynku mieszkalnego,
  • teren POŚ należy trwale oznaczyć i chronić urządzenia podziemne przed ruchem samochodów, ciągników, a także zabezpieczyć włazy do głębokich zbiorników (ryzyko utonięcia dzieci), najlepiej założyć ogrodzenie, żywopłot, trawnik z rabatą bylin kwiatowych, a na pokrywach ustawić duże donice z kwiatami,
  • w okresie zimowym i podczas długotrwałych mrozów i wiatrów zdarzają się wypadki zamarznięcia i pękania rur, studzienek, filtra doczyszczającego, dlatego wymagają stałego lub okresowego ocieplenia (niebezpieczne są dłuższe przerwy w użytkowaniu POŚ, nie należy też opróżniać osadników w trakcie zimy,
  • niektóre osadniki z tworzyw sztucznych (mimo braku informacji producenta oczyszczalni), powinny być zabetonowane pod ziemią w kilku szczególnych przypadkach: przy wysokim poziomie wód gruntowych, gdy grunt wokół osadnika jest okresowo zalewany, na gruntach całkowicie nie przepuszczalnych, na gruntach niestabilnych (kurzawa, nawieziona nie rodzima gleba, skarpy), gdy osadnik musi być posadowiony głęboko pod powierzchnią gruntu, gdy osadnik zlokalizowano w pobliżu lub na drodze ruchu pojazdów,
  • POŚ zasilane energią elektryczną muszą być ciągle obserwowane i konserwowane ściśle według instrukcji użytkowania obiektu. Chodzi o zapewnienie ciągłości napędu urządzeń, właściwe zabezpieczenie przed porażeniem prądem, ciągłe działanie sterowników, wskaźników, sprężarki w której należy czyścić filtr powietrza i cyklicznie wymieniać w niej membranę. Całość instalacji powinien wykonać elektryk z uprawnieniami. Karygodne jest celowe wyłączanie zasilania dla „oszczędności prądu”, grozi to stopniowo całkowitym zablokowaniem przepływu ścieków,
  • opróżnianie osadnika gnilnego należy dokonywać co najmniej 1 raz w roku, szczegółowo określa to instrukcja obsługi POŚ. Należy to zlecić firmie specjalistycznej (szczególnie w okresie gwarancji) lub serwisowi firmy, która zajmuje się opróżnianiem szamb i ma doświadczenie w tym zakresie. Zdarzają się sytuacje zapadnięcia się ścian osadnika z tworzyw sztucznych lub wysadzenie pustego zbiornika nad ziemię przez wody gruntowe, zniszczenia filtra doczyszczającego i instalacji podziemnych. Najlepiej gdy w/w zbiorniki już w trakcie montażu oczyszczalni będą trwale zabetonowane,
  • obsługa filtra doczyszczającego polega na wyjęciu go z osadnika w sposób dokładnie opisany w instrukcji danej oczyszczalni i na przepłukaniu jego zawartości (bryły z puzzolany lub koksu) silnym strumieniem wody, w celu usunięcia nagromadzonych osadów, śluzów, tłuszczy. Czasokres czyszczenia wynosi średnio co 3 miesiące, dobrze jest to zrobić zawsze przed zimą, aby filtr nie został zablokowany. Może bowiem nastąpić zahamowanie odpływu ścieków do dalszych elementów oczyszczalni i cofnięcie się ich do domu, wypłynięcie na powierzchnię ziemi spod pokryw lub przez rury wentylacyjne.

Z zasady, POŚ można planować na terenach aktualnie pozbawionych kanalizacji i przy braku gminnych planów kanalizacji zbiorowej, najlepiej gdy będą jej uzupełnieniem. Właśnie już na etapach studialnych samorządy powinny zaznaczyć gdzie z różnych powodów na danym obszarze nie planuje się kanalizacji zbiorowej.

POŚ nie można wdrażać wszędzie „z założenia”, gdyż każda działka z osobna ma inne warunki lokalizacji, a najważniejszym kryterium wyboru kanalizacji indywidualnej jest ustalenie odbiornika oczyszczonych ścieków. Jeżeli na danej działce odbiornikiem będzie gleba, potrzebne są zawsze badania geologiczne.

                                                                                                        Jan Knapik, dn. 19.04.2018 r.